no właśnie.

Dla mnie to zawsze jest szok, kiedy stykam się z pewnym stężeniem niechęci, nienawiści, do obcych.

Ja na nic takiego, jak Pani opisała w pierwszym przykładzie nie natrafiłem. Mój dziadek opowiadał mi anegdotki o Żydach, ale nie było w nich agresji. Raczej odruchowa, przeniesiona, stygmatyzacja brakiem odwagi, pazernością... Takie tam. Ale nie szukał wokoło Żydów i jakoś ich w swoim trudnym życiu nie potrzebował, żeby usprawiedliwiać swoje biedy i nieszczęścia. Myślę, że by się zdziwił, gdyby mu ktoś powiedział, że te żarciki to jakieś niedobre dla ludzi były.

Zresztą on je zawsze opowiadał jako historyczne i przedwojenne. Nie odnosił ich do współczesności.

Ale jeden z jego synów kiedyś (było to pewnie ze dwadzieścia lat od śmierci dziadka)zaskoczył mnie niesamowicie. Opowiadał z wielką radością, że ktoś go spytał, czy jedna znana Pani, o takim jak nasze nazwisku to rodzina. A on się oburzył, bo to przecież Żydówka. Zresztą użył bardziej drastycznej formy. I cieszył się wciąż wspominaną konfuzją pytającego.

Kurde, on był najmłodszy z dzieci. Nie mógł nic pamiętać. Nie wyniósł tego z domu. Ale przyszło i zostało.

Przyznam, że mnie to zawsze zaskakuje, kiedy ujawnia się u ludzi, których uważamy za inteligentnych i sympatycznych. Miałem tak kilka razy. Przy czym nie zawsze chodziło o Żydów. Raz szło o Muzułmanów, a dwa razy o Polaków. I jeszcze raz o Koreańczyków. Bo przecież to się niczym nie rożni w swej prostej jak cep konstrukcji.

Opowiem Pani jeszcze jedną anegdotkę.

W latach osiemdziesiątych chodziłem w arafatce. Pierwszorzędnej i jedwabnej. W prezencie dostałem.

Dobre to było na zimę, że strach, bo szaliki to mi z szyi uciekają.

Żadnej z tym nie miałem myśli związanej, aż kiedyś po kilku latach tego noszenia (bo wyrób był trwały dla swojej znakomitej jakości) pewien znajomy mnie zapytał, dlaczego noszę arafatkę i czy to coś oznacza. Bezmyślnie wypaliłem, że tałes gorzej chroni szyję.

Znajomy jakby się odznajomił ode mnie. Może to i dobrze, bo lubił kiepską wódkę pić.

Salamu Pani Pino, fajnie, że znalazła Pani drogę