Wielkie brawa dla tej Pani! Wiesz dlaczego, prawda?

Etyka eksperymentatora nie ma tu nic do tego. Gdyby eksperymentator kierował się tylko i wyłącznie etyką, żaden z tych eksperymentów nie doszedłby do skutku.

Etyka jednak była: doświadczenie Zimbardo zostało skrócone do 5 dni; nauczycielka trzecioklasistów szybko się wycofała patrząc na efekty (zresztą celem takiej a nie innej “lekcji” było wytłumacznie dzieciakom dlaczego zamordowano Kinga) a podobna “lekcja” dla studentów została ograniczona do jednej godziny zajęć. Itd. Itp.

Pamiętasz Gretchen, jak ostatnio tłumaczyłaś komuś co to jest “wychowanie bezstresowe”? Pamiętasz, jak podkreślałaś rolę stresu w uczeniu się, w stawaniu się? To niby dlaczego należy eliminować czynniki stresogenne z takich doświadczeń, badań? Nie rozumiem, przyznam.

A uczestnicy nie wiedzieli w czym uczestniczą. Gdyby wiedzieli wszystkie te badania byłyby o kant potłuc. Nie wiedzieli, nie grali. Byli sobą w danych okolicznościach. Po prostu – wylazło coś, co pewnie każdy chciałby schować gdzieś strasznie głęboko w sobie i nigdy nie wypuścić, bo przecież nigdy, przenigdy nie zrobię tego czy tamtego; zawsze będę stał po jasnej stronie Mocy, czy jakoś tak.

Ludzie nie są w sobie ani tylko dobrzy ani tylko źli, tak sobie myślę.

Jing-Jang.
Dobro-Zło.
Jasność-Ciemność.
Przenikanie.

Ludzie potrafią być dobrzy lub źli, w zależności od okoliczności, własnej konstytucji wewnętrznej i dziesiątek innych przyczyn. Jak pokazano.

A do tworzenia podziałów, to już nikogo nie trzeba namawiać. Wystarczy się rozejrzeć. :)

Dzięki Gretchen.
Pozdrawiam.