Wieczór na cmentarzu w pierwszych dniach listopada ma w sobie coś magicznego. Światło świec pełga po twarzach tych, którzy przyszli pomyśleć chwilę o innych. Albo o sobie, choć w ich kontekście. Ściszone głosy, niekrzykliwe kwiaty. Uśmiechy. Uśmiechy dla tych, których tylko tu spotykamy. Uśmiechy dla tych, z którymi się tu spotykamy. Czasem modlitwa. Wieczór, który jest czymś między spacerem a nabożeństwem.

Wracamy do domu. Robimy sobie herbatę z rumem, albo z sokiem malinowym. W trójce na pewno usłyszymy Epitaph, albo Echoes. Albo 51. Może włączymy komputer i zanurzymy się w spokojne rozmowy. Z rzadka przerywane wrzaskami tych, którzy postanowili dobitniej zaznaczyć swoją mniemaną odrębność kulturową.

***

Czy tak jest? Czy tak to widzimy? Czy to obraz prawdziwy, czy zmyślony? Kupiony, czy wystawiony na sprzedaż?

Pewnie czasem tak., a czasem inaczej. To co jest pociągające w tym obrazie, to jego intymny charakter.

Intymność zawsze jest w cenie. Nawet w powszedni dzień. Oczywiście istnieje silny nacisk na pisanie o polityce, gospodarce i innych sprawach społecznych, ale blog prywatny zawsze znajdzie wielbicieli. Nie tylko w święta.

Wiem o tym i czasem to wykorzystuję. Ten zabieg jest naprawdę niezły. Oczyszcza.

Ale dziś zadałem sobie kolejne pytanie, patrząc w lustro monitora: ile w tym jest prawdy? Bo przecież nie zrezygnowałem z masek po to, żeby się pokazać takim, jakim naprawdę jestem. Mogę pisać o tym jak zbliżałem się do śmierci, ale nie napiszę o… wielu innych rzeczach. Nie, nie napiszę, przypadkowy czytelnik niech się nie łudzi. Nie dowiecie się, dlaczego naprawdę zacząłem pisać i nie dowiecie się, co mnie tu trzyma.

Mógłbym teraz dokonać typowej manipulacji, wykorzystującej intymność formy i miejsca, w którym piszę.

Mógłbym napisać, że trzyma mnie coraz słabiej. Więcej nawet, że wczoraj ta nić wydawała mi się całkiem zerwana.

Czy to prawda? A jakie to ma znaczenie?

Nikt tego nie sprawdzi.

Jedni uwierzą i odetchną z ulgą, bo już mają dość. Inni nie uwierzą i cały zabieg wezmą za minoderyjne zabieganie o to, żeby mnie zatrzymywano, proszono i smarowano ciepłym masłem komplementów.

W manipulacji tak naprawdę drugorzędne znaczenie ma to, czy manipulujemy prawdą, czy kłamstwem.

No dobrze, powie domniemany Czytelnik. Ale przecież nie wszystko jest kłamstwem, albo jeszcze gorzej, manipulacją. W każdym z nas są pokłady prawdziwej intymności. Marzenia, sny i modlitwy. Często niespełnione i niespełnialne. Zimny intelektualista tęskni za uczuciem, feministka za silną męską ręką, a krzykliwy nihilista za poukładanym tradycyjnym światem. Inwalida tęskni za utraconą ręką.

Ale tego się nie dowiemy wprost. Dobrze wiemy, że o tym nie możemy pisać.

Wiemy, bo czasem popełniamy błędy. Czasem wydaje nam się, że komuś możemy pokazać siebie. Pokazać, co nas boli. Powiedzieć, że boli. Ale wtedy często okazuje się, że to tego kogoś po prostu nie interesuje. Naszą intymność uznaje za agresję. Broni się przed nami. Broni swojej intymności. Przed naszą. Dostajemy po głowie, bo chcieliśmy się otworzyć. Bywa.

Tak reagują obcy sobie ludzie.

W ten sposób dowiadujemy się, że ktoś jest obcym człowiekiem.

Czasem nas to dziwi.

W efekcie nie dość, że jest nam głupio, że próbowaliśmy przez chwilę być sobą, to na dodatek dostajemy za to po głowie.

To zresztą jest optymistyczny scenariusz. Bo przecież nasze marzenia, pragnienia, całą tę intymność, można po prostu wyśmiać. Prywatnie, lub publicznie.

Oczywiście czasem się udaje. Ale ja nie piszę tu o udawaniu.

Intymność może być środkiem manipulacji. Świadomej lub nieświadomej. Ludzie czasem chcą zbliżyć się do intymnego świata innych ludzi.

Jeśli ktoś chce tak pisać, niech dba o nic, albo niewiele znaczące zwroty, podkreślające prywatność.
Niech napisze, że długo w noc miotał się z wątpliwościami w pościeli. Niech wspomni, że kiedy jadł śniadanie, to przyszłą mu do głowy myśl i dopiero inna osoba musiała mu zwrócić uwagę, że miód kapie na podłogę.

Dobrze widziane są zwierzęta. Zwłaszcza takie nieduże, mniejsze od człowieka.

Nie, nie naśmiewam się. I wcale nie twierdzę, że ci, którzy tak piszą, albo piszą o tym, manipulują czytelnikami. Ja w ogóle nic nie twierdzę i nic nie uogólniam. Z zasady.

Po prostu i co najwyżej, sugeruję pewne możliwości. Może się komuś przyda.

Równie dobrze mógłbym zasugerować pisanie o seksie, ale obawiam się, że TXT nie dojrzało obyczajowo do takiej jazdy.

Wśród wielu odpowiedzi na pytanie: dlaczego ludzie piszą blogi, moją sympatię zawsze budzi ta, która mówi, że z samotności. Nie jest to odpowiedź uniwersalna, ale dla socjologa chyba najciekawsza.

Samotność może się manifestować krzykiem albo szeptem. Epatowaniem pustymi słowami (zwykle zresztą cudzymi), albo lękliwym szlochem. I wszystkim, co mieści się między jednym a drugim.

Kiedy ja szukam cudzej prywatności (bo intymność to za dużo, jak dla mnie, unikam cudzej intymności, jeśli mogę), to nie szukam jej w takich wyznaniach. Szukam jej w stereotypach, w niechcący ujawnianych predefinicjach sytuacji, w obrazach świata. Czasem łatwiej, choć czasem trudno, w ten sposób odnaleźć lęki. Szalenie intymne lęki.

Prawdziwa intymność wymaga samotności. Moje ćwiczenie w szukaniu samotności jest też tylko formą. Ćwiczeniem. Tej samej próby jest tutejsza intymność.

Poprzednim razem się nie udało, bo wbrew moim intencjom publicznie rozgłoszono moje zejście do podziemia. Teraz może się uda.

Ale czy naprawdę mi na tym zależy? Czy nie chciałbym, podświadomie, albo nawet świadomie, aby znowu się okazało, że archiwum jest licznie odwiedzane?

A może zależy mi na tym, żeby to przeczytał ktoś konkretny, kto znajdzie w tym tekście kody, które odczyta, a które są niedostępne dla innych?

W końcu, może pisze to sam dla siebie, żeby sobie oczyścić umysł i poukładać myśli. W ramach higieny psychicznej, jak to nazywał jeden Ksawery.

Byłbym prawdziwym głupkiem, gdym w tym tekście próbował wmówić komukolwiek, że jest tak albo inaczej. Jeśli ktoś to przeczyta, to sam wybierze sobie odpowiedź. I dla niego to będzie prawdziwa odpowiedź.

Jedną z elementarnych taktyk manipulacyjnych jest takie przekazanie prawdziwej informacji, żeby odbiorca uznał ją za nieprawdziwą.

Żaden problem. W trudniejszych przypadkach zawsze można schować prawdziwą odpowiedź między innymi, co najmniej bardzo prawdopodobnymi.

***

We wspomnieniach, wieczór Dnia Wszystkich Świętych kojarzy mi się z łuną światła, rozświetlającą cmentarz w S. . Czy tak było, czy nie było? Spytajcie tego dziecka, którym byłem.

Dziś, wieczór Dnia Wszystkich Świętych kojarzy mi się z duszący dymem i z kaszlem. Z ludźmi, którzy chyba zapomnieli, po co i dlaczego przyszli na cmentarz.

Czuję się jak w supermarkecie. Supermarkecie emocji, wspomnień, przyzwyczajeń. Chińskim supermarkecie sztucznych kwiatow i śmierdzących zniczy. Supermarkecie intymności. Prawdziwej, jak banknot piętnastozłotowy.

***

Zapalam dziś, w Dzień Zaduszny, wirtualne światło dla wszystkich, którzy czekają. I tu, w świecie doczesnym. I tam. Niech wszystkim czekającym towarzyszy moja dzisiejsza modlitwa.